ေရွးဦး ကမာၻ႕သမိုင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္ (ေအဒီမတိုင္ခင္ ဘီစီ ကာလမ်ား)

1. ဘီစီ ၈၀၀၀ ခန္႔ - တရုတ္ျပည္တြင္ အိုးစလုပ္။
2. ဘီစီ ၇၀၀၀ ခန္႔ - ေက်ာက္သံပတၱျမားမ်ားတြင္ ေၾကးနဲ႔တြဲသံုး။
3. ဘီစီ ၆၅၀၀ ခန္႔ - ဆာဟာရေတာင္ပိုင္း - ပထမဆံုး အာဖရိက အိုးစလုပ္။
4. ဘီစီ ၃၁၀၀ ခန္႔ - ဆူမာရီယန္မ်ားရဲ့ စာေပအေရးအသား စတင္ထြန္းကား။
5. ဘီစီ ၃၀၀၀ ခန္႔ - အီဂ်စ္မွာ အရုပ္စာေရးနည္း စတင္ထြန္းကား။
6. ဘီစီ ၂၆၀၀ ခန္႔ - မက္ဆိုပိုေတးနီးယားမွာ အေစာဆံုး ဖန္ပုတီး စလုပ္။
7. ဘီစီ ၂၅၅၀ ခန္႔ - အီဂ်စ္တြင္ ပိရမစ္မ်ား စတင္ေဆာက္လုပ္။
8. ဘီစီ ၂၀၀၀ ခန္႔ - ခရိကၽြန္းတြင္ မိႏိုအန္တို႔၏ ပံုသေကၤတစာေရးနည္း စေပၚ။
9. ဘီစီ ၁၉၀၀ ခန္႔ - ေဘလီလိုနီးယားတြင္ ဂီလ္ဂါမက္ရွ္ ကဗ်ာရည္ ေမာ္ကြန္း စေရး။
10. ဘီစီ ၁၇၈၀ ခန္႔ - ဟမ္မူရာဘီ၏ ကိုဓ ဥပေဒ ျပဌာန္း။
11. ဘီစီ ၁၆၀၀- ၁၄၀၀ ခန္႔ - မီႏိုအန္ ခရိကၽြန္းတြင္ အကၡရာစဥ္ျဖင့္ စာစေရး။
12. ဘီစီ ၁၅၀၀ ခန္႔ - အီဂ်စ္တြင္ ဖန္အိုးဖန္ခြက္ စလုပ္။
13. ဘီစီ ၁၂၀၀ ခန္႔ - အိႏိၵယတြင္ ေ၀ဒက်မ္း ျပဳစု။
14. ဘီစီ ၁၂၀၀ ခန္႔ - တမန္ေတာ္မိုးဇက္၏ ပညတ္ေတာ္ ၁၀ ပါး။
15. ဘီစီ ၁၁၀၀ ခန္႔ - ပိုလီနီရွန္းတို႔၏ စာအေရးအသား အကၡၡၡၡၡရာ စထြင္။
16. ဘီစီ ၁၀၀၀ ခန္႔ - တရုတ္ မွင္ေရးေဆးျခယ္ အတတ္စတင္။
17. ဘီစီ   ၉၀၀ ခန္႔ - ဂရိတြင္ အပိန္၊ အေဖာင္း ၊ အထု၊ အရွည္ ပံုသြင္းေသာအိုးမ်ား စလုပ္။
18. ဘီစီ   ၇၇၆ ခန္႔ - အိုလံပစ္ အားကစားမ်ား စတင္က်င္းပ။
19. ဘီစီ   ၇၅၀ ခန္႔ - ကဗ်ာဆရာၾကီး ဟိုးမားက အီလီယက္ႏွင့္ ၾသဒက္စီ ကဗ်ာၾကီး ေရးသား။
20. ဘီစီ   ၆၀၄- ၅၃၁ ခန္႔ - တာအို၀ါဒကို တည္ေထာင္သူ တရုတ္ပညာရွိ ေလာက္ဇူ။
21. ဘီစီ   ၆၀၀ ခန္႔ - မာယန္တို႔က တစ္ကယ္လ္တြင္ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား ေဆာက္လုပ္။
22. ဘီစီ   ၅၈၅ - အေနာက္တိုင္းတြင္ ပထမဆံုး ေတြးေခၚပညာရွင္ဟု ယူဆရသူ ေသးလိစ္ က ေနစၾကၤာ၀ဠာ၏ လွည့္ပတ္သြားလာပံုကို စတင္ေဟာကိန္းထုတ္။
23. ဘီစီ   ၅၇၀ ခန္႔ - အီစြတ္ပံုျပင္မ်ား စေပၚ။ ဂ၇ိကဗ်ာဆရာမ ဆပ္ဖို ကြယ္လြန္။
24. ဘီစီ   ၅၆၃- ၄၈၃ ခန္႔ - သိဒၶတၳေဂါတမ ဗုဒၶဘုရား။
25. ဘီစီ   ၅၅၁- ၄၇၉ - ကြန္ျဖဴးရွပ္။
26. ဘီစီ   ၅၅၀ ခန္႔ - ပါရွားတြင္ ဇရသုတၳရ၀ါဒ ထြန္းကား။
27. ဘီစီ   ၅၂၅- ၄၆၅ ခန္႔ - ဂရိျပဇာတ္ဆရာ အက္စကီးလပ္စ္။
28. ဘီစီ   ၅၀၀ ခန္႔ - ဒယ္လ္ဖီတြင္ ပြဲၾကည့္စင္ၾကီးေဆာက္။
29. ဘီစီ   ၄၉၆- ၄၀၆ - ဂရိျပဇာတ္ဆရာ ဆိုဖိုကလိစ္။
30. ဘီစီ   ၄၈၄- ၄၀၆ - ဂရိျပဇာတ္ဆရာ ယူရီပီးဒက္စ္။
31. ဘီစီ   ၄၂၇- ၃၄၇ - ေတြးေခၚပညာရွင္ ပေလတို၊ ဘီစီ ၃၉၇ တြင္ ေအသင္တြင္ အကယ္ဒမီေထာင္။
32. ဘီစီ   ၃၉၉ - ဆိုကေရးတီး အဆိပ္ေသာက္ေသရန္ အျပစ္ေပးခံရ။
33. ဘီစီ   ၃၉၅ - သူစီဒီးဒက္စ္ ၏ ေပလိုပိုနီးရွန္း စစ္သမိုင္းက်မ္း ထြက္။
34. ဘီစီ   ၃၇၂- ၂၈၉ - တရုတ္တြင္ ေတြးေခၚပညာရွင္ မင္စီယပ္စ္က ကြန္ျဖဴးရွပ္၀ါဒ ခ်ဲ႕ထြင္။
35. ဘီစီ   ၃၅၀ ခန္႔ - အိႏိၵယတြင္ မဟာဘာရတ ကဗ်ာရွည္ ထြက္ေပၚ။
36. ဘီစီ   ၃၄၁- ၂၇၀ - ဂရိေတြးေခၚပညာရွင္ အက္ပီကူးရပ္စ္။
37. ဘီစီ   ၃၄၀ ခန္႔ - အရစၥတိုတယ္ ဂီတသီအိုရီမ်ား ေဖၚထုတ္။
38. ဘီစီ   ၃၃၅ - အရစၥတိုတယ္ ေအသင္ျမိဳ႕တြင္ လိုင္ကီယြန္ ပညာေရးအဖြဲ႕တည္ေထာင္။
39. ဘီစီ   ၃၃၀ - မဟာအလက္ဇန္းဒါး ေအာင္ႏိုင္တန္ခိုးထြားသည့္ ဟယ္လင္နစ္ေခတ္အစ။
40. ဘီစီ   ၃၂၀ ခန္႔ - ေဂ်ာ္ဒန္ႏိုင္ငံ ပက္ထရာတြင္ နာဘာေတရန္ ေက်ာက္ဂူအတြက္ ေက်ာက္မ်ားကိုထြင္း။
41. ဘီစီ   ၃၀၀ ခန္႔ - အလက္ဇန္းဒရီးယားတြင္ မဟာစာၾကည့္တိုက္ၾကီး ထူေထာင္။
42. ဘီစီ   ၂၅၆ - အိႏိၵယႏိုင္ငံ ေမာရိယအင္ပါယာတြင္ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘာသာျဖစ္လာ။
43. ဘီစီ   ၂၅၀ ခန္႔ - အိႏိၵယေတာင္ပိုင္းတြင္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကား။
44. ဘီစီ   ၂၁၅ ခန္႔ - တရုတ္တြင္ မဟာတံတိုင္းၾကီး စတင္တည္ေဆာက္။
45. ဘီစီ   ၂၁၀ ခန္႔ - အိႏိၵယေျမာက္ပိုင္းတြင္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကား။
46. ဘီစီ   ၂၀၀ ခန္႔ - ဟီဗရူးက်မ္းစာမွ စာသားမ်ားပါ၀င္ေသာ ေပစာလိပ္မ်ား ပင္လယ္ေသအနီး ေတြ႕ရွိ။
47. ဘီစီ   ၁၉၅- ၁၅၉ - ေရာမျပဇာတ္ဆရာ တားရန္႔စ္။
48. ဘီစီ   ၁၃၆ - တရုတ္အစိုးရ ကြန္ျဖဴးရွပ္၀ါဒကို လက္ခံအသံုးျပဳ။
49. ဘီစီ   ၁၂၀ ခန္႔ - ဗီးနပ္စ္နတ္သမီး ရုပ္တု ထုဆစ္။
50. ဘီစီ    ၇၀- ၁၉ - ေရာမ ကဗ်ာဆရာ ဗာေဂးလ္။
51. ဘီစီ    ၅၉- ၁၇ - အီတလီသမိုင္းဆရာ ေလဗီ ေရာမသမိုင္းက်မ္း ျပဳစု။
52. ဘီစီ    ၅၀ ခန္႔ - အိႏိၵယတြင္ ဘဂ၀ါဂီတက်မ္း ထြက္ေပၚ။
53. ဘီစီ    ၂၄ - ဟိုးေရ့စ္ ၏ ပထမဆံုး ကဗ်ာက်မ္း အိုဒက္စ္ ထြက္ေပၚ။
54. ဘီစီ      ၄ ခန္႔ - သာမန္ကာလေခတ္ ၃၀ ခန္႔ - ေယရႈခရစ္။

(ေမာင္သုတ)