ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆု

ျငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္ဆုသည္ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံသား တီထြင္သူႏွင့္ စက္မႈပညာရွင္ အဲဖရက္ဘနာ့ဒ္ ႏိုဘယ္ (Alfred Bernhard Nobel)မွ ေပးအပ္ ခ်ီးျမွင့္ေသာ ႏိုဘယ္ဆု ၅ ဆု အနက္မွ တစ္ဆု ျဖစ္သည္။ အျခား ႏိုဘယ္ဆု မ်ားမွာ ဓာတုေဗဒ၊ ရူပေဗဒ၊ ေဆးပညာႏွင့္ စာေပတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ႏိုဘယ္၏ ေသတမ္းစာအရ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုကို ႏိုင္ငံမ်ားအၾကား စစ္အင္အားစုမ်ား စစ္ေျပျငိမ္းေစျခင္း၊ ထိပ္တိုက္ ရင္ဆိုင္ျခင္းမ်ား ေလ်ာ့ပါးေစျခင္းႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးျမွင့္တင္သူႏွင့္ ထိန္းသိန္းႏိုင္သူ တို႔ကို ေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္ရန္ ေရးသားခဲ့သည္။

အဲလ္ဖရက္ႏိုဘယ္၏ ေသတမ္းစာအရ ႏိုဘယ္ဆုကို ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံ ပါလီမန္မွ ခ်ီးျမွင့္ရမည္ဟု ေရးသားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ထုိဆုကို ႏွစ္တိုင္း ေနာ္ေ၀ႏိုင္ငံျမိဳ႕ေတာ္ ေအာ္စလိုျမိဳ႕တြင္ ဆုေပးပြဲ အခမ္းအနားျဖင့္ ေပးအပ္သည္။ ႏိုဘယ္ကြယ္လြန္ခဲ့သည့္ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ေန႔တြင္ ဆုေပးပြဲ အစဥ္က်င္းပသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုကို ေအာ္စလိုျမိဳ႕ရွိ ေနာ္ေ၀းဂ်ီယံႏိုဘယ္ေကာ္မတီ (Norwegian Nobel Committee) က တာ၀န္ယူေဆာင္ရြက္သည္။

၄င္းအခမ္းအနားသို႔ ေနာ္ေ၀ဘုရင္တက္ေရာက္သည္။ ေအာ္စလိုတြင္ က်င္းပေသာ အခမ္းအနားတြင္ ႏိုဘယ္ဆုခ်ီးျမွင့္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌမွ ဘုရင္မင္းျမတ္ေရွ႕ေတာ္ေမွာက္တြင္ ဆုေပးအပ္ ခီ်းျမွင့္သည္။

ႏိုဘယ္ဆုရွင္သည္ ပစၥည္း ၃မ်ိဳး လက္ခံရရွိသည္။ ၄င္းမွာ-

1. ဒီပလိုမာ
2. ဆြဲျပား
3. ဆုေၾကးပမာဏ ေဖာ္ျပထားေသာ ဆုလက္မွတ္

တို႔ျဖစ္သည္။

အခမ္းအနားအျပီး ေနာက္ေန႔တြင္ ဆုႏွင္းသဘင္ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲကို ေအာ္စလိုျမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတြင္ က်င္းပသည္။ က်င္းပပံုကိုလည္း တိုက္ရိုက္ထုတ္လႊင့္သည္။ ကမာၻေက်ာ္မ်ား တက္ေရာက္ျပီး ကမာၻႏွင့္ခ်ီျပီး ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာ အခမ္းအနားျဖစ္သည္။ ႏိုဘယ္ဆုေရြးခ်ယ္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ရံဖန္ရံခါ အျငင္းပြားဖြယ္ ၾကံဳရသည္မွာ ႏိုဘယ္ဆုရွင္သည္ ယခင္က အၾကမ္းဖက္လႈပ္ရွားမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့ျပီး အခ်ိန္တစ္ခုတြင္မွ အၾကမ္းမဖက္ေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလႈပ္ရွားမႈကို ဦးတည္ခဲ့့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိဆုသည္ ဆီြဒင္၊ စေတာ့ဟုမ္းျမိဳ႕တြင္ ေပးအပ္ျခင္းမရွိေသာ တစ္ခုတည္းေသာ ႏိုဘယ္ဆုျဖစ္သည္။

အမ်ိဳးသမီးမ်ားထဲမွ ထိုဆုရရွိသူ ၁၅ ဦးရွိျပီး အျခားႏိုဘယ္ဆုမ်ားထက္ အမ်ိဳးသမီးဦးေရ ပိုမ်ားသည္။ ၂၀၁၁ အထိ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုဘယ္ဆုကို လူပုဂိၢဳလ္ ၁၀၁ ဦးႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္း ၂၀ ကို ခ်ီးျမွင့္ခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ ၾကားကာလအတြင္ ထိုဆုမေပးသည္မွာလည္း ၁၉ ၾကိမ္ ရွိခဲ့ဖူးသည္။ ၄င္းဆုအား ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ သူမ၏ အၾကမ္းမဖက္ ျငိမ္းခ်မ္းေသာ ဒီမိုကေရစီ လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ ရရွိခဲ့ဖူးသည္။

(ေမာင္သုတ)